ԷԴՈՒԱՐԴ ԶՈՀՐԱԲՅԱՆ / Պատմություններ Անդրանիկի մասին

ԼԱՎ ՊԱՀԵՔ ՏԱԹԵՎԸ

Տաթևացի Յազուլանց Գևորգը երբ լսեց, որ Զորավար Անդրանիկը Սիսիանից գյուղ է ժամանում, գոմից հանեց ձին, թամբեց և հրացանն առնելով, սլացավ զորագնդին ընդառաջ: Երբ հասավ սահմանագլխին, բլրագագաթին նկատեց երեք հեծյալի: Չիմացավ, թե ովքեր են, բայց մոտեցավ: 

-Կա՛նգ առ, ո՞վ ես, ի՞նչ մարդ ես,- նրանցից մեկը բռնեց Գևորգի ձիու սանձը: 

-Տաթևից եմ: Գնում եմ զորավարին ընդառաջ: 

-Մենա՞կ,- զարմացավ զինվորականը,-մի՞թե գյուղում զորավարին այլևս դիմավորող չկա:

-Կա... Ամբողջ գյուղը կդիմավորի... Իսկ ես նախապես եկա, որ նրան իմ տունը առաջինը տանեմ,- բացատրեց Գևորգը: 

-Դե, հետևիր մեզ,-զինվորներն աշխուժացան և շրջեցին ձիերը: 

ՄԵԾ ՀԱՅՈՐԴԻՆ 150 ՏԱՐԵԿԱՆ Է

«…Եթե կուզեն ինձ պատիվ մը անել, ես իմ արձանս չեմ ուզեր, փառավոր թաղում չեմ ուզեր: Թող հայ ժողովուրդը կանգնեցնի ավերակ դարձած Առաքելոց վանքը և այնտեղ փոքրիկ ուսումնարան մը շինե հայ մանուկների համար: Այս է իմ ամբողջ բաղձանքս և բարոյական պահանջս հայ ժողովուրդեն»:

Զորավար Անդրանիկի կտակից

«...Հա՛յ ժողովուրդ, եթե հավաքական կերպով չպատասխանես այս կոչիս, եթե չգիտակցես այն մահվան սև երազին, որ կը սավառնի մեր բովանդակ հայ ժողովըրդին վրա, եթե դուն հասկացությունը չունենաս ստեղծված ծանր րոպեին, ետ առ ինձմե հորս անունը, զոր դուն ես տված, և իրավունք մի՛ ունենար վերցնելու իմ դիակը, իրավունք մի՛ ունենար իմ վրա արտասվելու, թող թաղե զիս այն կոզակը, որ երեկ իմ կողքին կուրծքը կուտար մեր թշնամուն և ձորերը մնացած հայ որբուկները կգրկեր և կգգվեր»:

Զորավար Անդրանիկի կոչերից

ԳՐԱԿԱՆ ՏՈՆ ՎԵՐԻՇԵՆԻ ՄԻՋՆԱԿԱՐԳ ԴՊՐՈՑՈՒՄ

Փետրվարի 19-ին ՄԻՐՀԱՎ ակումբի անդամները Վերիշենի միջնակարգ դպրոցում ներկա գտնվեցին Գիրք նվիրելու օրվան և Սուրեն Այվազյանի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված գրական-երաժշտական ցերեկույթին, որը կազմակերպել էր դպրոցի հայոց լեզվի և գրականության ուսուցչուհի Մարինե Բակունցը: 

Պատմությանն ուղղված հետադաձ հայացքով աշակերտները ներկայացրին հայ գրքի անցած ճանապարհը՝ նշանավորված երկու առանցքային անուններով՝ Մեսրոպ Մաշտոց և Հակոբ Մեղապարտ, որոնցից առաջինը հայ ժողովրդին գիր նվիրեց, իսկ երկրորդը՝ գիրք: Տոնի խորհրդին համահունչ' արժևորվեց գիրք արարողի՝ գրողի դերը, քանզի <<Գրքի տոն>> ասելով՝ մենք առաջին հերթին հասկանում ենք <<Գրողի ու գրականության տոն>>, <<Ընթերցողի ու հրատարակչի տոն>>:

ԿՈՍՏԱՆ ԶԱՐՅԱՆ / ԼԵԶՈՒՆ ԵՎ ԱՐՅՈՒՆԸ

Այսօր Մայրենի լեզվի միջազգային օրն է

1

Այն, ինչ որ մենք անվանում ենք լեզու՝ միայն բառերով արտահայտվելու միջոց չէ, այլ արտահայտությունն է առհասարակ: Ձեռքերի և մարմնի, երեսի և աչքերի շարժումները, և հաճախ լռությունը և անշարժությությունն իսկ լեզու են:

Լեզուն մեր մարմնական և հոգեկան էության հետ անբաժան կապված՝ իմաստների, ձայների և խորհրդանշանների վերածված մի տիեզերք է: Նա անդադար գոյացող, մեռնող և վերածնվող տարերային ուժ է: Լիճի նման, նրան կերակրում են ստորերկրյա հոսանքները, և արևի կիզիչ ճառագայթները նրան ենթարկում են շոգիացման և այլափոխության: Ինչպես քիմիական բաղադրությունները և կենսանյութերը հողերի տակ՝ նա նախատեսնված է մեր մեջ, գրված և արտասանված: Լեզուն ներկա է մեր մարմնի ամեն մի մասում, մեր մկանունքների մեջ, մեր ուղեղի ծալքերում, մեր զգայարանքների թրթռուն լարերի վրա, մեր բջիջների աճող և բազմապատկվող կերպընկալությունների խորքում:

Եվ մանավանդ լեզուն արյուն է:

Իսկ երբ ասում ենք արյուն՝ ասում ենք հող, երկիր:

ԳՐՔԻ ՏՈՆԻ ԱՌԹԻՎ ԾՐԱԳՐԱՅԻՆ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄՆԵՐԻ ԵՎ ԳՐԱԿԱՆ ՔՆՆԱՐԿՈՒՄՆԵՐԻ ԵՌԱՄՍՅԱԿ / Փետրվարի 19 - մայիսի 19

<<Ընթերցանությունն առողջ ապրելակերպ է>>

ԳՐԱՆԻՇ գրական ակումբ

2008 թվականից Հովհաննես Թումանյանի ծննդյան օրը՝ փետրվարի 19-ը, նշվում է որպես գիրք նվիրելու օր: Խորախորհուրդ տոն, որ զարդարում է մեր օրացույցը և ստիպում վերաարժևորել գրքի նշանակությունը, խոնարհվել գրքի առաջ… 

Գրքի հանդեպ ակնածանքի ու պաշտամունքի հասնող վերաբերմունքը հայերի մեջ գալիս է դարերի խորքից: Հայի համար գիրքը եղել է իր պատմության սրբազան վկաներից մեկը, և հայ մարդն այն իր հետ երկրեերկիր է տարել` իբրև վկայություն իր բազմադարյա պատմության, պատմություն, որի ոգին միշտ անբաժան է հայից:

Հայաստանը աշխարհում հայտնի է իբրև հնագույն գրքերի ու մատյանների օրրան: Պատահական չէ, որ երբ արաբական առաջին արշավանքի ժամանակ զավթիչները մտել են Հայաստան, տեսնելով գրքեր, մատյաններ ու գրքի հանդեպ պաշտամունք, զարմացած հայտարարել են` «Մենք մտել ենք գրքերի երկիր»…

Վստահի՛ր գրքերին, նրանք ամենամտերիմներն են: Նրանք լռում են, երբ պետք է, և խոսում են, երբ պետք է՝ անհրաժեշտության դեպքում բացելով քո առջև աշխարհը…

Գիրքը միշտ եղել է և կմնա մարդու ամենալավ խորհրդատուն, ուղեկիցն ու սրտամոտ բարեկամը: Ինչքան էլ մարդկային միտքը հրաշքներ գործի, ոչ մի այլ միջոց չի կարող մարդու կյանքում անել այն, ինչ կարող է անել գիրքը: Գրքերը խոսուն վկաներն են մեր անցյալի, միաժամանակ կողմնորոշում են մեզ ներկայում և իրենց լույսով ապագան լուսավորում:

ՔԱՂՎԱԾՔ ՄԱՄՈՒԼԻՑ / Հարցազրույց Վահան Տերյանի ծոռան՝ գրականագետ Գևորգ Էմին-Տերյանի հետ

-Վերջերս «Ֆեյսբուք» սոցիալական կայքում նշել էիք, որ շուտով հրատարակելու եք Վահան Տերյանի անհայտ և անտիպ էջերը: Ո՞րն էր այդ ուսումնասիրությունների ազդակը:

-Տերյանը մանկուց ինձ ուղեկցել է: Բացի դա` կային նաև որոշ հանգամանքներ, որոնք ազդակ էին ինձ համար, ինչպես օրինակ, մեր տանը պատմող հուշերը Տերյանի մասին: Դրանք բանավոր զրույցներ էին: Ես, օրինակ, գիտեի, որ Տերյանը դուրս էր եկել Կոմունիստական կուսակցությունից: Գիտեի նաև, որ այդ մասին վկայող փաստաթուղթը պահվում է: Այժմ արդեն գտել եմ դա: Ուսանողական տարիներին սկսեցի ուսումնասիրել արխիվները: Հատուկ տաղանդ պետք չէր տեսնելու համար, որ զգալի տարբերություններ կան բնագրերի և տպագրված նյութերի միջև: Այնուհետ սկսեցի համեմատել դրանք` տող առ տող, տառ առ տառ: Այդ աշխատանքի արդյունքում գտա հնարավոր բոլոր աղճատումները:

Հայ գրականության Մենակը. ԿՈՍՏԱՆ ԶԱՐՅԱՆ

ԱՅՍՕՐ ՀԳՄ ՍՅՈԻՆԻՔԻ ՄԱՍՆԱՃՅՈՒՂԻ ՆԱԽԱԳԱՀ, ԱՐՁԱԿԱԳԻՐ ԱՐԿԱԴԻ ԾԱՏՈՒՐՅԱՆԻ ԾՆՆԴՅԱՆ ՕՐՆ Է

Արկադի Ծատուրյանի բազմաշնորհ ու բազմավաստակ անունը ծանոթ է յուրաքանչյուր գրասեր սյունեցու: Նա վաղուց հեղինակավոր ներկայություն է մեզանում՝ իբրև բանաստեղծ, արձակագիր, երկարամյա մանկավարժ, հրապարակախոս, խմբագիր, մշակութային-գրական ձեռնարկների փնտրված բեմախոս: Հեղինակած տասնվեց գրքերով, կազմած ու խմբագրած մեծաթիվ ժողովածուներով ընթերցասեր հանրությանը ներկայացած գրչի անխոնջ աշխատավորն իսկապես արժանի է բարձր գնահատության: 

Կյանքի երկարամյա ճանապարհ անցնելով՝ նա այսօր մեր կողքին է գրական-ստեղծագործական լիության մեջ, երիտասարդական ավյունով, իրավ հայի, գրողի, մտավորականի արժանապատիվ կեցվածքով, մշակութային բարձր գիտակցությամբ, հանրանվեր մարդու հավաքական մտահոգություններով ու հանձնառություններով: