Դրանք լուռ վկաներն են մի պատմության, որ սկսվել է ավելի քան մեկ դար առաջ՝ 1915 թվականին, երբ 16-ամյա Ակսել Բակունցը առաջին անգամ կանգնեց ուսուցչի ամբիոնի մոտ։
Այստեղ՝ ձորերի խաղաղության մեջ, բացվեց ոչ միայն նրա մանկավարժական ուղին, այլև այն գեղարվեստական աշխարհը, որից պիտի ծնվեր հայ արձակի ամենանուրբ էջերից մեկը՝ «Խոնարհ աղջիկը» պատմվածքը։
Լորը՝ որպես բնաշխարհ և հիշողության վայր
Լորը Սյունիքի հնագույն գյուղերից է՝ ձորերի մեջ փռված, հիմնադիր Լորիկ իշխանի գերեզմանաքարով, հնամենի եկեղեցիներով, պաղ ջրերով ու «լուսնի մեջ քնած արտերով»։ Գյուղը հսկում են Ջրկասարի ու Գյազբելի լեռները, իսկ նրա հովիտների վրա դարեր շարունակ պտտվել է խաղաղ աշխատանքի և լռության երգը։
Այստեղ՝ 1905-ին, գյուղացիների ու Բաքվի հայ բարերար Գասպար Տեր-Մարգարյանի միջոցներով կառուցվեց դպրոցը՝ Լորի առաջին մշակութային օջախը։ Գյուղի ծերերը պատմում են, որ երբ հող էր պետք դպրոց կառուցելու համար, ոչ ոք չէր ցանկանում զիջել սեփական հողակտորը․ և միայն հին գերեզմանոցն էր, որ ընդունեց այդ սուրբ կառույցը։ Այդպես դպրոցը կանգնեց՝ որպես գրության տաճար մահվան լռության մեջ։
Հենց այստեղ էր, որ տարիներ անց պիտի հնչեր Բակունցի վարժապետական ձայնը, պիտի ծնվեր «Խոնարհ աղջիկը» պատմվածքի աշխարհը՝ լուսավոր ու տխուր, իրական ու առասպելական միաժամանակ։